Χειρουργική Αντιμετώπιση του Καρκίνου του Παχέος Εντέρου
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου συνιστά ένα κακοήθες νεόπλασμα που προέρχεται από το παχύ έντερο ή το ορθό, δηλαδή το τελικό τμήμα του οργάνου. Είναι μια από τις πιο διαδεδομένες μορφές καρκίνου παγκοσμίως και σημαντική αιτία θνησιμότητας καρκινικής αιτιολογίας. Μάλιστα, είναι ο τρίτος πιο συχνός σε διάγνωση καρκίνος, ενώ ο επιπολασμός του είναι υψηλότερος στις ανεπτυγμένες χώρες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Δυτική Ευρώπη, κυρίως λόγω παραγόντων του τρόπου ζωής, όπως η διατροφή, η σωματική αδράνεια και η παχυσαρκία. Η ηλικία είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου, καθώς η συχνότητα του καρκίνου του παχέος εντέρου αυξάνεται με την ηλικία, με τις περισσότερες περιπτώσεις να διαγιγνώσκονται σε άτομα άνω των 50 ετών.
Παράγοντες κινδύνου
Η ανάπτυξη του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι πολυπαραγοντική και περιλαμβάνει έναν συνδυασμό γενετικών, περιβαλλοντικών παραγόντων και τρόπου ζωής. Αρχικά, γενετικοί παράγοντες όπως το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου ή αδενωματωδών πολυπόδων αυξάνει τον κίνδυνο. Αρκετά κληρονομικά γενετικά σύνδρομα, όπως η οικογενής αδενωματώδης πολυποδίαση και το σύνδρομο του κληρονομικού καρκίνου του παχέος εντέρου, αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο. Χρόνιες φλεγμονώδεις διαταραχές του παχέος εντέρου, όπως οι ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου (ελκώδης κολίτιδα και νόσος του Crohn), μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του παχέος εντέρου.
Ταυτόχρονα, μια διατροφή πλούσια σε κόκκινα και επεξεργασμένα κρέατα, χαμηλή σε φυτικές ίνες, φρούτα και λαχανικά, καθώς και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα, συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου. Η παχυσαρκία και ο καθιστικός τρόπος ζωής αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου, πιθανώς λόγω της αυξημένης αντίστασης στην ινσουλίνη και της φλεγμονής. Ο διαβήτης, λόγω της αντίστασης στην ινσουλίνη, μπορεί επίσης να συμβάλει στην εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου. Τέλος, βασικός παράγοντας κινδύνου είναι και η ηλικία, καθώς η συγκεκριμένη κακοήθεια εμφανίζεται συχνότερα, αλλά όχι αποκλειστικά, σε άτομα άνω των 50 ετών.
Κλινική εικόνα
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου συχνά παραμένει ασυμπτωματικός στα αρχικά του στάδια. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, τα πιο κοινά συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Αιμορραγία από το ορθό ή αίμα στα κόπρανα
- Αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου, όπως διάρροια, δυσκοιλιότητα ή εναλλασσόμενα πρότυπα
- Κοιλιακό άλγος ή δυσφορία
- Ακούσια απώλεια βάρους
- Αναιμία λόγω χρόνιας απώλειας αίματος
Διάγνωση
Η διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου περιλαμβάνει μια πολύπλευρη προσέγγιση. Αρχικά, ο προσυμπτωματικός έλεγος με κολονοσκόπηση, συνιστάται για άτομα ηλικίας άνω των 45 ετών. Εάν εντοπιστεί ύποπτη βλάβη κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησης, λαμβάνεται δείγμα ιστού για βιοψία. Με τη βιοψία επιτυγχάνεται η επιβεβαίωση της παρουσίας καρκίνου ενώ στη συνέχεια πραγματοποιείται προσδιορισμός του σταδίου και της έκτασής του. Μπορεί επίσης να πραγματοποιηθεί εικονική κολονοσκόπηση κλύσμα βαρίου. Τη διάγνωση διευκολύνουν αιματολογικές εξετάσεις και τεστ αιμοσφαιρίνης στα κόπρανα. Απεικονιστικές εξετάσεις όπως η αξονική τομογραφία και η μαγνητική τομογραφία χρησιμοποιούνται για την εκτίμηση της έκτασης του όγκου, τυχόν μετάστασης και της συμμετοχής των λεμφαδένων.
Προκαρκινικές καταστάσεις
Οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του παχέος εντέρου ξεκινούν ως πολύποδες, δηλαδή μη φυσιολογικές αλλά ταυτόχρονα καλοήθεις αναπτύξεις στο βλεννογόνο που επενδύει το παχύ έντερο. Ορισμένοι πολύποδες παραμένουν για πάντα καλοήθεις, ωστόσο άλλοι ενέχουν τον κίνδυνο καρκινικής εξαλλαγής με την πάροδο ορισμένων ετών. Συνεπώς, η έγκαιρη ανεύρεση των πολυπόδων είναι κρίσιμη, καθώς εάν ανευρεθούν σε πρώιμο στάδιο μπορούν να αφαιρεθούν ενδοσκοπικά κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησης, προτού μετατραπούν σε καρκίνο. Προκαρκινικές καταστάσεις επίσης αποτελούν η ελκώδης κολίτιδα, η νόσος του Crohn και το σύνδρομο οικογενούς καρκίνου του παχέος εντέρου.
Επιλογές θεραπείας
Η θεραπεία του καρκίνου του παχέος εντέρου εξαρτάται από το στάδιο και τη θέση του όγκου. Η κύρια θεραπευτική προσέγγιση για τον καρκίνο του παχέος εντέρου σε πρώιμο στάδιο είναι χειρουργική και περιλαμβάνει την αφαίρεση του τμήματος του παχέος εντέρου στο οποίο εντοπίζεται ο όγκος και των κοντινών λεμφαδένων. Η επέμβαση αυτή, που πραγματοποιείται πολύ συχνά στη χειρουργική ογκολογία, ονομάζεται κολεκτομή. Μάλιστα, η λαπαροσκοπική χειρουργική έχει επιτρέψει τη διενέργεια της επέμβασης αυτής με ελάχιστα επεμβατικό τρόπο (λαπαροσκοπική κολεκτομή). Για τον καρκίνο του ορθού, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να απαιτεί αφαίρεση του ορθού. Ο Γενικός Χειρουργός Δρ. Δημήτριος Γκιουζέλης παρέχει προηγμένες χειρουργικές θεραπείες, προσαρμοσμένες στις ιδιαίτερες ανάγκες σας, εξασφαλίζοντας το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στον αγώνα σας κατά του καρκίνου.
Θεραπείες που συμπληρώνουν τη δράση της χειρουργικής επέμβασης είναι η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία. Η χημειοθεραπεία εφαρμόζεται σε συνδυασμό με χειρουργική επέμβαση, ακτινοθεραπεία ή ως επικουρική θεραπεία για την καταστροφή των καρκινικών κυττάρων ή τη μείωση του κινδύνου υποτροπής. Η ακτινοθεραπεία παράλληλα στοχεύει στη συρρίκνωση των όγκων πριν από τη χειρουργική επέμβαση ή ως μέρος μιας συνδυασμένης θεραπευτικής προσέγγισης.
Στρατηγικές πρόληψης
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου μπορεί να προληφθεί σε μεγάλο βαθμό και διάφορες στρατηγικές μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου. Αρχικά, η έγκαιρη ανίχνευση μέσω τακτικού προσυμπτωματικού ελέγχου με κολονοσκόπηση μπορεί να οδηγήσει στην ανεύρεση και την αφαίρεση προκαρκινικών πολυπόδων ή όγκων πρώιμου σταδίου προτού εξελιχθούν σε καρκίνο. Παράλληλα, η υιοθέτηση μιας διατροφής πλούσιας σε φρούτα, λαχανικά και φυτικές ίνες, μαζί με τακτική σωματική άσκηση και περιορισμένη κατανάλωση αλκοόλ, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο. Η διακοπή του καπνίσματος μπορεί επίσης να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο. Τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο γενετικής συμβουλευτικής και εξέτασης.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ένα σημαντικό ζήτημα δημόσιας υγείας με πολύπλοκη αιτιολογία και πολύπλευρη παθογένεια. Η έγκαιρη ανίχνευση μέσω τακτικού προσυμπτωματικού ελέγχου, σε συνδυασμό με αλλαγές στον τρόπο ζωής και στρατηγικές μείωσης του κινδύνου, μπορεί να μειώσει σημαντικά τη συχνότητα εμφάνισης και τη δυσάρεστη έκβαση που σχετίζεται με αυτήν την ασθένεια.