Ο καρκίνος του μαστού είναι μια πολύπλοκη και διαδεδομένη μορφή κακοήθειας που επηρεάζει σημαντικό αριθμό γυναικών παγκοσμίως. Βέβαια, σε σαφώς μικρότερο ποσοστό η πάθηση ενδέχεται να πλήξει και τους άνδρες. Χαρακτηρίζεται από την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη κακοήθων κυττάρων στον ιστό του μαστού, με δυνατότητα μετάστασης σε άλλα μέρη του σώματος. Ο καρκίνος του μαστού είναι μια ετερογενής νόσος, που περιλαμβάνει διάφορους ιστολογικούς υποτύπους και μοριακά προφίλ. Η ανάπτυξη του καρκίνου του μαστού ξεκινά συχνά με γενετικές μεταλλάξεις στα επιθηλιακά κύτταρα του μαστού, που οδηγούν σε ανεξέλεγκτη κυτταρική διαίρεση. Η κατανόηση των παραγόντων κινδύνου του καρκίνου του μαστού έχει βελτιωθεί θεαματικά με τα χρόνια, οδηγώντας σε σημαντικές προόδους στην έγκαιρη διάγνωση, πρόληψη και εφαρμογή σύγχρονων, στοχευμένων θεραπευτικών σχεδίων. Η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση μέσω ψηφιακής μαστογραφίας έχει συμβάλλει καθοριστικά στη βελτιωμένη πρόγνωση της νόσου.

Καρκίνος μαστού: Αίτια

Οι παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του μαστού μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε τροποποιήσιμους και μη τροποποιήσιμους παράγοντες. Οι μη τροποποιήσιμοι παράγοντες περιλαμβάνουν την προχωρημένη ηλικία, το γυναικείο φύλο, το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού. Η διάγνωση με ινοκυστική μαστοπάθεια και η γενετική προδιάθεση λόγω μεταλλάξεων γονιδίων (BRCA1 και BRCA2) ή πρόσθετων γονιδιακών διαφοροποιήσεων συμβάλλει επίσης στην εμφάνιση της συγκεκριμένης μορφής κακοήθειας.

Οι τροποποιήσιμοι παράγοντες περιλαμβάνουν την παχυσαρκία, τη σωματική αδράνεια, την υποβολή σε θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, την έκθεση σε ακτινοβολία και το κάπνισμα. Ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες όπως η υπερβολική κατανάλωση κορεσμένων λιπών και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ λειτουργούν ιδιαίτερα επιβαρυντικά όχι μόνο ως προς την εμφάνιση της συγκεκριμένης νόσου αλλά και στην γενικότερη υγεία του ατόμου. Η κατανόηση και η αντιμετώπιση αυτών των παραγόντων κινδύνου είναι ζωτικής σημασίας για την αποτελεσματική πρόληψη της νόσου.

Συμπτώματα καρκίνου του μαστού

Τα συμπτώματα του καρκίνου του μαστού μπορεί να ποικίλουν, αλλά κοινά σημάδια που πρέπει να προσέξετε περιλαμβάνουν την παρουσία ενός ανώδυνου όγκου ή οζιδίου στο στήθος ή κοντά στη μασχάλη, αλλαγές στο μέγεθος ή το σχήμα του μαστού, ορώδεις ή αιματηρές εκκρίσεις της θηλής, αλλαγές του δέρματος στο στήθος και εισολκή της θηλής (στροφή αυτής προς τα μέσα). Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν υποδηλώνουν όλες οι αλλαγές του μαστού καρκίνο και πολλές είναι καλοήθεις. Ωστόσο, εάν παρατηρηθεί κάποιο από αυτά τα συμπτώματα, είναι σημαντική η αναζήτηση έγκαιρης ιατρικής αξιολόγησης και ο προληπτικός έλεγχος για τον αποκλεισμό ή τη διάγνωση του καρκίνου του μαστού. Γενικότερα, οι τακτικές αυτοεξετάσεις μαστού και οι απεικονιστικές εξετάσεις όπως οι υπέρηχοι και οι μαστογραφίες είναι απαραίτητα εργαλεία για την έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη της νόσου.

Διάγνωση καρκίνου του μαστού

Η έγκαιρη διάγνωση είναι ζωτικής σημασίας για τη βελτίωση των αποτελεσμάτων του καρκίνου του μαστού. Οι μέθοδοι προσυμπτωματικού ελέγχου περιλαμβάνουν μαστογραφία, κλινικές εξετάσεις μαστού και τακτικές αυτοεξετάσεις. Αιματολογικές εξετάσεις επίσης ανευρίσκουν τυχόν καρκινικούς δείκτες.Προηγμένες τεχνικές απεικόνισης όπως η μαγνητική τομογραφία μπορεί να συνιστώνται για άτομα υψηλού κινδύνου. Τέλος, η βιοψία επιβεβαιώνει τη διάγνωση και προσδιορίζει τα μοριακά χαρακτηριστικά του όγκου.

Καρκίνος μαστού: Θεραπεία

Η θεραπεία του καρκίνου του μαστού είναι εξαιρετικά εξατομικευμένη, λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος, το στάδιο, τον μοριακό υποτύπο του όγκου και τη συνολική υγεία του ασθενούς. Βασική πτυχή της επιτυχούς θεραπείας του καρκίνου του μαστού είναι η χειρουργική επέμβαση με ογκεκτομή (αφαίρεση του όγκου) ή μαστεκτομή (αφαίρεση όλου του μαστού), μαζί με την αφαίρεση των λεμφαδένων της μασχάλης. Η ογκεκτομή αφορά την αφαίρεση μόνο του όγκου και περιορισμένης ποσότητας γύρω ιστού. Αυτή η προσέγγιση είναι αποτελεσματική, ιδίως στον καρκίνο του μαστού σε αρχικό στάδιο. Ο Γενικός Χειρουργός Δρ. Δημήτριος Γκιουζέλης πραγματοποιεί επεμβάσεις ογκεκτομής με εξειδικευμένες χειρουργικές τεχνικές, προσπαθώντας ταυτοχρόνως να διατηρήσει τον περιβάλλοντα υγιή ιστό του μαστού. Η μαστεκτομή αναφέρεται στην αφαίρεση ολόκληρου του μαστού που επηρεάζεται από τον καρκίνο. Σημαντικό είναι ότι σήμερα η μαστεκτομή χαρακτηρίζεται από μειωμένη επεμβατικότητα σε σχέση με το παρελθόν, διότι δεν απαιτείται η αφαίρεση των μυών κάτω από το μαστό. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η πλαστική αποκατάσταση του μαστού μπορεί να γίνει ταυτόχρονα. Τέλος, η επιλογή μετεγχειρητικής ακτινοθεραπείας, ορμονοθεραπείας ή χημειοθεραπείας μπορεί να απαιτηθεί σε περιπτώσεις μαστεκτομής ολόκληρου του μαστού, όγκων άνω των 5cm ή παρουσίας 4 και άνω μασχαλιαίων λεμφαδένων οι οποίοι παρουσιάζουν μετάσταση για την καλύτερη διαχείριση της νόσου.

Πλαστική αποκατάσταση του μαστού μετά από επέμβαση για την αντιμετώπιση του καρκίνου

Η άμεση αποκατάσταση είναι ιδιαίτερα σημαντική για την ογκολογική ασθενή που έχει χάσει το μαστό της. Η αποκατάσταση του μαστού μετά από μαστεκτομή αποτελεί κρίσιμη διαδικασία, καθώς η απώλεια του μαστού μπορεί να προκαλέσει συναισθηματική δυσφορία, στρες, καταθλιπτικά επεισόδια, αποφυγή της σεξουαλικής επαφής, και πρακτικά προβλήματα, όπως στην επιλογή των ρούχων. Παλιότερα είχε καθιερωθεί επιστημονικά η ανάγκη για καθυστέρηση της αποκατάστασης μετά τη μαστεκτομή, με την ανησυχία ότι θα μπορούσε να δυσχεράνει την έγκαιρη ανεύρεση τυχόν υποτροπών, η οποία ωστόσο αποδείχθηκε λανθασμένη. Αυτή η πρακτική οδηγεί σε αργή αποκατάσταση χωρίς να υπάρχει ουσιαστικός λόγος, την οποία αρκετές γυναίκες υιοθετούν μήνες ή ακόμη και χρόνια μετά τη μαστεκτομή.

Η άμεση αποκατάσταση χαρακτηρίζεται από ογκολογική ασφάλεια και δεν υπάρχει λόγος να καθυστερείται, ενώ δεν επεμβαίνει στις μετέπειτα θεραπείες που ενδέχεται να εφαρμοστούν όπως η χημειοθεραπεία ή η ακτινοθεραπεία. Αυτή έχει αρκετά πλεονεκτήματα, καθώς η ασθενής δεν υφίσταται την ψυχολογική επιβάρυνση της απώλειας του μαστού, μειώνονται οι επιπλέον χειρουργικές επεμβάσεις και επιτυγχάνεται καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα. Υπάρχουν διάφορες τεχνικές για την ταυτόχρονη αποκατάσταση του μαστού αμέσως μετά από μαστεκτομή όπως η τοποθέτηση ενθεμάτων σιλικόνης, η χρήση αυτόλογου ιστού, ο συνδυασμός αυτόλογων ιστών και εμφυτευμάτων σιλικόνης, η κατάλληλη εκ των οποίων επιλέγεται ανάλογα με τις επιθυμίες της ασθενούς και τις μεμονωμένες ανάγκες.