Ο καρκίνος του ήπατος, ή ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα, είναι μια από τις πιο διαδεδομένες και θανατηφόρες κακοήθειες παγκοσμίως. Προκύπτει από την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη των ηπατοκυττάρων, των πρωταρχικών λειτουργικών κυττάρων του ήπατος. Η μη ελεγχόμενη αυτή ανάπτυξη των κυττάρων οδηγεί στο σχηματισμό ενός κακοήθους όγκου. Ο καρκίνος του ήπατος έχει πολύπλοκη φύση, γεγονός που συμβάλλει στη δυσάρεστη έκβαση που σχετίζεται με αυτόν. Συνεπώς, απαιτείται μια διεπιστημονική προσέγγιση για την καταπολέμηση της αυξανόμενης συχνότητάς του, με έμφαση στην έγκαιρη ανίχνευση και στις καινοτόμες θεραπευτικές στρατηγικές.

Ο καρκίνος του ήπατος είναι ο έκτος πιο συχνός καρκίνος και η τέταρτη κύρια αιτία θανάτων που σχετίζονται με καρκίνο παγκοσμίως. Παρουσιάζει σημαντική γεωγραφική διακύμανση, με τα υψηλότερα ποσοστά εμφάνισης στην Ανατολική Ασία και την Υποσαχάρια Αφρική. Σε αυτές τις περιοχές, η χρόνια μόλυνση με ιούς ηπατίτιδας Β και C συμβάλλει στον υψηλό επιπολασμό του ηπατοκυτταρικού καρκινώματος. Η συχνότητα εμφάνισης είναι χαμηλότερη στις δυτικές χώρες, ωστόσο αυξάνεται σταθερά λόγω του συχνότερου επιπολασμού της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος και της αλκοολικής ηπατικής νόσου.

Καρκίνος ήπατος: Αιτιολογία

Γενικότερα, η χρόνια φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες στο ήπαρ παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη καρκίνου του ήπατος. Οι κύριοι παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του ήπατος μπορούν να ταξινομηθούν σε δύο κύριες κατηγορίες, τους ιογενείς και τους μη ιογενείς. Στους ιογενείς παράγοντες συγκαταλέγονται οι χρόνιες λοιμώξεις από τους ιούς της ηπατίτιδας Β και C. Αυτοί οι ιοί είναι οι κύριοι παράγοντες κινδύνου για ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα, καθώς προκαλούν χρόνια φλεγμονή, ίνωση και κίρρωση, η οποία μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη κακοήθειας. Ως προς τους μη ιογενείς αιτιολογικούς παράγοντες, εξέχοντα ρόλο στην εμφάνιση της νόσου διαδραματίζει η κίρρωση του ήπατος. Οι περισσότερες περιπτώσεις ηπατοκυτταρικού καρκινώματος εμφανίζονται σε άτομα με κίρρωση. Παράλληλα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει κίρρωση, προάγοντας την ανάπτυξη του συγκεκριμένου καρκινώματος. Η αλκοολική ηπατική νόσος αλλά και η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος ευθύνονται επίσης για ορισμένα περιστατικά καρκίνου του ήπατος. Τέλος, η κατανάλωση τροφίμων μολυσμένων με αφλατοξίνες, που παράγονται από ορισμένα είδη μούχλας, αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου σε ορισμένες περιοχές.

Συμπτώματα ηπατοκυτταρικού καρκινώματος

Το ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα συχνά παραμένει ασυμπτωματικό στα αρχικά του στάδια, καθιστώντας την έγκαιρη διάγνωση δύσκολη. Καθώς ο όγκος εξελίσσεται, εκδηλώνονται συμπτώματα όπως κοιλιακό άλγος, ίκτερος, απώλεια βάρους και η ύπαρξη μιας ψηλαφητής κοιλιακής μάζας. Άλλες επιπλοκές της κίρρωσης του ήπατος μπορεί επίσης να υπάρχουν, όπως ασκίτης, αιμορραγία κιρσών και ηπατική εγκεφαλοπάθεια.

Διάγνωση καρκίνου του ήπατος

Ο καρκίνος του ήπατος διαγιγνώσκεται μέσα από τη λήψη του ιστορικού του ασθενούς, την κλινική εξέταση και τη διενέργεια εξετάσεων αίματος που ανευρίσκουν καρκινικούς δείκτες και δείκτες ηπατίτιδας. Για την επιβεβαίωση της διάγνωσης απαιτείται αξονική ή μαγνητική τομογραφία, οι οποίες προσφέρουν πιο λεπτομερή απεικόνιση για ακριβή διάγνωση και σταδιοποίηση. Τέλος, απαιτείται βιοψία δείγματος ιστού για την επιβεβαίωση της διάγνωσης και τη διαφοροποίηση του ηπατοκυτταρικού καρκινώματος από άλλες ηπατικές βλάβες.

Καρκίνος ήπατος: Θεραπεία

Η θεραπεία για τον καρκίνο του ήπατος εξαρτάται από το στάδιο του καρκίνου, τη φύση, το μέγεθος και την έκταση του όγκου, τη λειτουργία του ήπατος και τη συνολική κατάσταση του ασθενούς. Μικροί όγκοι πρώιμου σταδίου όπου η ηπατική λειτουργία είναι ικανοποιητική μπορούν να αντιμετωπιστούν χειρουργικά, με εκτομή του όγκου και διατήρηση του υγιούς τμήματος. Αν δεν εντοπίζονται μεταστάσεις και η λειτουργία του υγιούς τμήματος του οργάνου είναι φυσιολογική, μπορεί να πραγματοποιηθεί μεταμόσχευση ήπατος. Η χειρουργική θεραπεία συμπληρώνεται κατά περίπτωση με χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία. Η αντιμετώπιση επιπλοκών όπως η κίρρωση, ο πόνος και τα συμπτώματα είναι απαραίτητη.

Ο καρκίνος του ήπατος, και συγκεκριμένα το ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα, αποτελεί ιδιαίτερα επικίνδυνη πάθηση λόγω των διαφορετικών παραγόντων κινδύνου και της πολύπλοκης παθογένειάς του. Οι προσπάθειες για την καταπολέμηση του καρκινώματος αυτού είναι σημαντικό να επικεντρωθούν στην πρόληψη, την έγκαιρη ανίχνευση και την εφαρμογή καινοτόμων θεραπευτικών στρατηγικών. Ο Γενικός Χειρουργός Δρ. Δημήτριος Γκιουζέλης αντιμετωπίζει χειρουργικά τον καρκίνο του ήπατος, διατηρώντας τη βέλτιστη δυνατή ποιότητα ζωής του ασθενούς.